Γεωγραφική θέση
Άγιος Σπυρίδων Πιερίας είναι ένα πεδινό χωριό, χτισμένο σε υψόμετρο 70 μ., που ανήκει στο Δήμο Δίου-Ολύμπου, στο Νομό Πιερίας. Βρίσκεται περίπου 10 χιλιόμετρα από την πόλη της Κατερίνης και είναι χτισμένος κοντά στηνΒροντού. Έχει 1.558 κατοίκους, με βάση την απογραφή του 2001 (το 1991 είχε 1.337 κατοίκους), οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (παραγωγή καπνού) και την κτηνοτροφια.
Διοίκηση
05/01/1953 Σύσταση της Κοινότητας Καλυβίων Κονταριωτίσσης με την απόσπαση του οικισμού Καλύβια Κονταριωτίσσης από την Κοινότητα Κονταριωτίσσης και τον ορισμό του ως έδρα της Κοινότητας
02/06/1958 Ο οικισμός Καλύβια Κονταριωτίσσης της Κοινότητας μετονομάζεται σε Άγιος Σπυρίδων
02/06/1958 Η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνος
04/12/1997 Η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Δίου. Δημιουργείται ο Καποδιαστριακός Δήμος Δίου με συνένωση του Δήμου Δίου και των κοινοτήτων Καρίτσας, Νέας Εφέσου, Κονταριώτισσας, Αγίου Σπυρίδωνα και Βροντούς. ΄Εδρα του Δήμου ορίζεται η Κονταριώτισσα.
01/01/2011 Δημιουργείται ο Καλλικρατικός Δήμος Δίου-Ολύμπου.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΙΕΡΙΑΣ 129.846
1. ΔΗΜΟΣ ΔΙΟΥ- ΟΛΥΜΠΟΥ με έδρα: Λιτόχωρο και Ιστορική Έδρα: Δίον. Πληθυσμός: 27.637
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΙΟΥ 11.252
Δημοτική Κοινότητα Βροντούς 2.081
Δημοτική Κοινότητα Καρίτσης 2.220
Τοπική Κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνος 1.558
Τοπική Κοινότητα Δίου 1.554
Τοπική Κοινότητα Κονταριωτίσσης 1.980
Τοπική Κοινότητα Νέας Εφέσου 1.859
Ονομασία
Ιδρύθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από Σαμαρινιώτες Βλάχους. Το 1955, έπειτα από την εγκατάσταση της πληθυσμιακής ομάδας των Σαρακατσαναίων, το χωριό αποσπάστηκε και δημιουργήθηκε νέα κοινότητα, που πήρε το όνομα της εκκλησίας του χωριού.
Καλύβια Κονταριωτίσσης — Άγιος Σπυρίδων
Νομός : ΠΙΕΡΙΑΣ
Prefecture :PIERIA
Επαρχία : ΠΙΕΡΙΑΣ
Province : PIERIA
Αυτοδιοικητική μονάδα : Κοινότητα
Community or Municipality : Community
Κοινότητα ή Δήμος : Αγίου Σπυρίδωνος
Name of Community or Municipality : Agios Spyridon
Κωδικός οικισμού : 61110201
Code of settlement : 61110201
Παλαιά ονομασία : Καλύβια Κονταριωτίσσης
Old name : Kalyvia Kontariotissis
Ημερομηνία μετονομασίας : 8/5/1958
Date of renaming : 8/5/1958
ΦΕΚ : 84/1958
Official Journal : 84/1958
Νέα ονομασία : Άγιος Σπυρίδων
New name : Agios Spyridon
Ιστορία
Οι κάτοικοι του χωριού είναι Σαρακατσαναίοι και Βλάχοι κυρίως από τη Σαμαρίνα. Οι πρώτοι Βλάχοι ήρθαν στο χωριό μετά το 1870, οπότε έγινε σύγκρουση των Αρβανιτών με τους Βλάχους. Γύρω στις 70 οικογένειες πήγαν στα Καλύβια (παλαιότερη ονομασία: Καλύβια Τοζίσι) και περίπου 20 οικογένειες εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Αθανάσιο, ναό στην Κονταριώτισσα, για να φύγουν μετά στο Ξερολίβαδο Ημαθίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μπέης της Κονταριώτισσας δεν επέτρεπε στους Βλάχους να έχουν σπίτια. Έμεναν στα Καλύβια μόνο το χειμώνα. Οι πρώτοι οικισμοί χτίστηκαν στα 1920 (Πάνω Χωριό). Η αρχική θέση του χωριού ήταν στα νεκροταφεία, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μετά τους Βλάχους, ήρθαν στα Καλύβια οι Σαρακατσάνοι και μετά το 1950 ολοκληρώθηκε ο οικισμός.
Σύμφωνα με πίνακα της Υποδιοικήσεως της Κατερίνης του Δήμου Κατερίνης (1913) ο Άγιος Σπυρίδωνας ήταν χωριό και αναφέρεται με το όνομα Καλύβια Κονταριώτισσας και είχε συνολικά 266 Ορθοδόξους κατοίκους, εκ των οποίων οι 194 άνδρες και οι 72 γυναίκες. Αναφέρονται στην ίδια πηγή 60 οικίες. Στις αρχές του 20ού αιώνα αναφέρεται ως τσιφλίκι, με 300 Χριστιανούς κατοίκους. Στη διάρκεια της ναζιστικής Κατοχής, σκοτώθηκε ένα άτομο κοντά στον κεντρικό ναό, στις 13 Αυγούστου 1944. Κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, βρήκαν το θάνατο 4 κάτοικοι του χωριού. Το χωριό πήρε τη σημερινή του ονομασία το 1958. Η κοινότητα υπαγόταν στην Κονταριώτισσα για αρκετά χρόνια.
Θρησκεία
Ο κεντρικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα θεμελιώθηκε το 1915.
Υπάρχει επίσης το εξωκλήσι της Κοίμησης της Θεοτόκου
και ο Άγιος Γεώργιος
Παιδεία – υγεία
Στον Άγιο Σπυρίδωνα υπάρχει εξαθέσιο Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο. Το Δημοτικό Σχολείο του είχε 51 μαθητές και 1 δάσκαλο στα 1934. Στο χωριό υπάρχει Αγροτικό ιατρείο.
Πολιτιστικά
Οπολιτιστικός σύλλογος Βλάχων του χωριού διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις την άνοιξη και το χειμώνα. Ειδικότερα, την τρίτη ημέρα του Πάσχα, έπειτα από τη Θεία Λειτουργία, γίνεται μεγάλος παραδοσιακός χορός στην πλατεία του χωριού. Παρόμοιες εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα και στις 12 Δεκεμβρίου, ημέρα εορτασμού του πολιούχου Αγίου Σπυρίδωνα. Από το 2007 ο πολιτιστικός σύλλογος ίδρυσε και λαογραφικό μουσείο.
Ο πολιτιστικός σύλλογος Σαρακατσαναίων διοργανώνει κάθε χρόνο εκδηλώσεις και συμμετάσχει στο ετήσιο αντάμωμα Σαρακατσαναίων που γίνεται στα Τρίκαλα. Είναι ο μοναδικός σύλλογος Σαρακατσαναίων στην Πιερία.
Αθλητισμός
Από αθλητική άποψη, το χωριό έχει έναν Γυμναστικό Αθλητικό Μορφωτικό Σύλλογο, με την επωνυμία “Ο Όλυμπος” που αγωνίζεται στην Β΄κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος της Ε.Π.Σ. Πιερίας (2011). Πρόσφατα εγκαινιάστηκε το κλειστό Γυμναστήριο του Δήμου.
Ήθη-έθιμα
Αξιοθέατα
Βιβλιογραφία – πηγές
Αναγνωστόπουλος Π. Ν., Η Αρχαία Ολυμπιακή Πιερία, εκδ. Εστίας Πιερίδων Μουσών, Θεσσαλονίκη 1971.
Καζταρίδης Ιωάννης, Κατερίνη: από τη μικρή κώμη στην πολύτροπη πόλη, εκδ. ΜΑΤΙ.
Ι. Φ. Καζταρίδης, Η Μακεδονία κατά την Τουρκοκρατία: Η Πιερία των περιηγητών και των γεωγράφων, εκδόσεις ΜΑΤΙ.
“Πλιούμπη Κ., Η αρχαία πόλις Πιερίς “σελ. 16-17
Ράπτης Γ. Α., Όλυμπος- Πιέρια, Βέρμιο και Άθως στη ζωή των Μακεδόνων, έκδοση Όλυμπος, Κατερίνη, 1996.
Η Μηλιά στη διαδρομή των αιώνων, πρακτικά Συνεδρίου του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Κάτω Μηλιάς “Οι Λαζαίοι”, 7-8 Απριλίου 2001, εκδ. ΜΑΤΙ.
Ιερές Μονές-Προσκυνήματα, Μακεδονία
Η Μηλιά στη διαδρομή των αιώνων, πρακτικά Συνεδρίου του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Κάτω Μηλιάς “Οι Λαζαίοι”, 7-8 Απριλίου 2001, εκδ. ΜΑΤΙ.
Ιερές Μονές-Προσκυνήματα, Μακεδονία
2ο Επιστημονικό συνέδριο Κατερίνη 2002, Η Πιερία στα Βυζαντινά και Νεότερα χρόνια.
“Τσαγγαλίδης Ι., Η Πιερία, Κατερίνη 1962” σελ. 41
Ιερές Μονές-Προσκυνήματα, Μακεδονία
Κατάλογος προσφυγικών συνοικισμών στη Μακεδονία, 1928
Αγιασμός του Παύλου Μελά Κονταριώτισσας, Πιερικοί Αντίλαλοι, 29 Αυγούστου 2007
Οδοιπορικό : Ιστορία της Παλιάς Βροντούς-Ξωκλήσια-Προσκυνήματα. Περιβαλλοντολογική ομάδα 1998.
Συλλογικό έργο, Εγκυκλοπαίδεια Παιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2007, τ. 14 και τ. 20.
Συλλογικό έργο, Εγκυκλοπαίδεια 2002, εκδ. 1983, τ. 16.
Συλλογικό έργο, Εγκυκλοπαίδεια Επιστήμη και Ζωή.
Συλλογικό έργο, Μακεδονία:4.000 χρόνια Ιστορίας και Πολιτισμού, Εκδοτική Αθηνών, σελ. 313.
“Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ΗΛΙΟΥ , τόμος 12, ” σελ. 840
Ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια wikipedia
Πιερικοί Αντίλαλοι, Εγκαινιάσθηκε χθες το Αθλητιατρικό Κέντρο στην Κονταριώτισσα, 17 Μαρτίου 2009.
Ολύμπιο Βήμα, Τον δήμο Δίου επισκέφτηκε αντιπροσωπεία του δήμου Πιερέων Καβάλας, 22/10/2007.
Ιστορικά μνημεία, Τουριστικός Οδηγός, Πιερία
Sites Δήμος Δίου
Αφήστε μια απάντηση