Νεοχώρι-Νιοχώρι Νικομήδειας

Νεοχώρι ( Νιχώρι, Νιοχώρι )Νικoμήδειας.Τουρκικά Yenikoy.

Μεγάλο χωριό κοντά στην αρμενική πόλη Μπαχτσετζίκ, στα πόδια του βουνού Μενεξένταγί.΄Ηταν κατοικημένο από 1.000 ΄Ελληνες  μέχρι το 1922 και το είχαν χτίσει το 17ο  αιώνα από την Πελοπόνησο και την ΄Ηπειρο,  έχοντας διατηρήσει ακέραιη και άθικτητην ελληνικότητα και τη θρησκεία τους,  διατηρώντας άριστες    σχέσεις    με τους 10.000 κατοικους του Μπαχτσετζίκ.

Είχε διακόσιες δέκα οικογένειες . Μία εκκλησία του Αγίου Αθανασίου με δύο ιερείς. Την ημέρα εορτής του Αγίου  γινόταν μεγάλο πανηγύρι. Το Δημοτικό σχολείο είχε έναν δάσκαλο, εβδομήντα μαθητές και δαπάνη τριάντα λίρες Τουρκίας ετησίως. Υπήρχαν ακόμη ερείπια αρχαίων μονυδρίων και παρεκκλησίων με τ’ όνομα του Αγίου Γεωργίου και του Προφήτη Ηλία, τα οποία σωζόντουσαν στα υψώματα του χωριού. Κοντά δε υπήρχε και μια πηγή, στα ερείπια αρχαίου θόλου Βυζαντινής ίσως εποχής, της οποίας τα νερά ήταν θερμά και την Άνοιξη, την επισκέπτονταν πάρα πολύς κόσμος.

Στο τμήμα της Νικομήδειας ανήκαν επίσης:  Νεοχώριον,  Καρατεπές,  Μιχαλήτσιον, Εσμές, Αδά-Παζάρ, Σαπάντζα, Σαράδογαν ή Σέρδιβαν, Εσκίστσα, Γιασλί Κετσίτ, Παραλί, Τσατάλοβα,  Καρά Πίλιτ,  Κιρεσλί,  Σουπατάκ,  Ακτάς και Κιουπλίτς,  Κεστανέ Πουνάρ, Κουρού Δερέ,  Τσοπάν Γιατάκ,  Αρδίτς Πιλίτ  (Άνω Γενή Δαγ και Κάτω Γενή Δαγ)

Χωριάδυτικά της Νικομήδειας και στην υποδιοίκηση Καραμουσάλης(Καρά-μουσάλ) υπαγόμενα: Κοντσές,Ηράκλειον(το Τεπέκιοϊ),  Φουλατσίκιον,  Κίζδεβρεντ.

Χωριά δυτικά της Νικομήδειας και στην υποδιοίκηση Γιάλοβας υπαγόμενα:  Ελμαλείον,  Σαφρόνιον,΄ΑγιοςΧαράλαμπος,  Καδί(ή)κιοϊ,  τα οποία ήταν εσωτερικά χωριά και σε απόσταση μιας περίπου ώρας από τη θάλασσα και το Κουρί  (αρχαία Σωτηρούπολις/Πιθύα/Πιθυούπολις), Τσινάριον, Aγία Κυριακή,  Κατιρλί,  τα οποία βρίσκονταν κατά μήκος της παραλίας της Προποντίδος, απέναντι από τα ΠριγκηπόννησαTα χωριά Καρά-τεπέ, Εσμές και Νεοχώριο, πιέζονταν και λεηλατούνταν συστηματικώς από  το Μάϊο του 1914  και οι κάτοικοί τους εμποδίζονταν να μεταβούν στις εργασίες τους συγκεκριμένα, οι αναφορές της Μαύρης Βίβλου, κάνουν λόγο για   επιστολή προς τον αρχιερατικό επίτροπο του Αδά-παζάρ,  η οποία,  με την απειλή του θανάτου και αφού είχε τοιχοκολληθεί στις θύρες των Εκκλησιών,  καλούσε τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τις κοινότητές τους, πράγμα το οποίο και δεν πραγματοποιήθηκε.

Πηγές:

Μαύρη Βίβλος, Διωγμών και Μαρτυριών του εν Τουρκία Ελληνισμού 1914-1918, Οικουμενικό Πατριαρχείο 1919.

Ευδωρίδου Αγάπη :Ο ελληνισμός στη Νικομήδεια και την περιφέρειά της.

Εγκυκλoπαίδεια Wikipedia